ఇష్టదేవతా సన్నుతి
1-ఉ.
శ్రీ మహిమాభిరాముఁడు, వశిష్ఠ మహాముని పూజితుండు, సు
త్రామ వధూ కళాభరణ రక్షకుఁ డాశ్రిత
పోషకుండు, దూ
ర్వామల సన్నిభాంగుఁడు, మహా గుణశాలి, దయా పరుండు, శ్రీ
రాముఁడు ప్రోచు భక్తతతి రంజిలు నట్లుగ నెల్ల
కాలమున్.
టీక : సుత్రాముడు - ఇంద్రుడు
2-ఉ.
శ్రీనగ మందిరుం, డమర సేవితుఁ, డర్థ శశాంక మౌళి, స
న్మౌని మనఃపయోజ దిననాయకుఁ, డబ్జభవామరేశ్వర
ధ్యాన లసత్ప్రసన్నుఁ డతి ధన్యుఁడు, శేష విభూషణుండు, వి
ద్యానిధి, మల్లికార్జునుఁడు, తా నిడు మాకు శుభంబు
లొప్పఁగన్.
టీక : శ్రీనగమందిరుడు - శ్రీశైలనివాసుడు
3-ఉ.
తెల్లని పుండరీకముల తేజము మెచ్చని
కన్నుదోయితో
నల్లని శక్రనీల రుచి నవ్వెడు కోమల దేహ
కాంతితో
నల్లనఁ బిల్లఁ గ్రోవి కర మంచిత సంజ్ఞల నింపు
నింపఁగా
గొల్లతలన్ విరాళి తగఁ గొల్పెడు కృష్ణుఁడు
ప్రోచుఁగావుతన్.
టీక : శక్రనీలము - ఇంద్రనీలము
4-ఉ.
మించి, సమస్త లోకములు మిన్నక తాఁ దన నేర్పు
మీఱ ని
ర్మించి, ప్రగల్భతన్ మెఱసి, మేలును గీడును
బ్రాణికోట్లు సే
వించ ఘటించి శాస్త్రములు, వేదములుం గొనియాడుచుండు
నా
కాంచనగర్భుఁ డిచ్చు నధికంబుగ నాయువు
నీప్సితార్థముల్.
టీక : కాంచనగర్భుడు - హిరణ్యగర్భుడు, బ్రహ్మదేవుడు; మిన్నక - ఊరక
5-సీ.
చంద్రఖండకలాపుఁ జారువామనరూపుఁ- గలితచంచలకర్ణుఁ, గమలవర్ణు,
మోదకోజ్జ్వలబాహు, మూషకోత్తమవాహు- భద్రేభవదను, సద్భక్తసదను,
సన్మునిస్తుతిపాత్రు, శైలరాడ్దౌహిత్రు- ననుదినామోదు, విద్యా ప్రసాదుఁ,
బరశువరాభ్యాసుఁ, బాశాంకుశోల్లాసు- నురుతరఖ్యాతు, నాగోపవీతు,
లోకవందితగుణవంతు నేకదంతు
నతులహేరంబు, సత్కరుణావలంబు,
విమలరవికోటితేజు, శ్రీవిఘ్నరాజుఁ
బ్రథిత వాక్ప్రౌఢి
సేవించి ప్రస్తుతింతు.
టీక : చంద్రఖండకలాపుడు - చంద్రవంక అలంకరించుకున్నవాడు; భద్రేభవదనుడు - భద్రగజ
ముఖము కలవాడు; శైలరాడ్దౌహిత్రుడు - కైలాసపర్వతుని మనుమడు; నాగోపవీతుడు - సర్పము జంధ్యముగా కలవాడు;
6-చ.
కరిముఖుఁడుం, గుమారుఁడు వికారపుఁ జేఁతల ముద్దు
సూపుచున్
గురువులువాఱుచున్ సరిగ గుట్టలు దాటుచుఁ
చన్నుదోయితో
శిరములు రాయుచుం గబరిఁ జేర్చిన చంద్రునిఁ బట్టి
తీయఁగాఁ
గరములఁ జాఁప నవ్వెడు జగమ్ముల తల్లి శుభంబు
లీవుతన్.
టీక : కరిముఖుడు - విఘ్నేశ్వరుడు; కుమారుడు - కుమారస్వామి;
7-ఉ.
సామజయుగ్మ మింపలరఁ జల్లని నీరు పసిండికుండలన్
వేమఱు వంచి వంచి కడు వేడుకతో నభిషిక్తఁ
జేయఁగాఁ
దామరపువ్వు గద్దియ ముదంబున నుండెడి లోకమాత మా
కాముని తల్లి సంపద లఖండముగా నిడు మాకు
నెప్పుడున్.
టీక : సాయజయుగ్మము - ఏనుగుల జంట.
8-ఉ.
మేలిమి మంచు కొండ నుపమింపఁగఁజాలిన యంచ నెక్కి, వా
హ్యాళి నటించి వచ్చు చతురాస్యు నెదుర్కొని నవ్వు
దేరగా
వాలిక సోగ కన్నుల నివాళి యొనర్చి, ముదంబు గూర్చు వి
ద్యాలయ, వాణి శబ్దముల నర్థములన్ సతతంబు
మాకిడున్.
టీక : అంచ - హంస వాహ్యాళి - విహారము, వాహనంపై తిరుగుట, విద్యాలయ -
సరస్వతీదేవి.
సంస్కృతాంధ్ర మహాకవి స్తుతి
9-సీ.
సురసన్నుతజ్ఞాను సువివేకి వాల్మీకి- నఖిలవేదాగమాభ్యాసు వ్యాసు,
ఘోరాంధకార ప్రభారవి భారవి- సత్కాంతిహిమకరశ్లాఘు మాఘు,
వివిధకళాన్వితవిఖ్యాతి భవభూతిఁ- బ్రకటకార్యధురీణు భట్టబాణు,
మానినీలోకసమ్మదముద్రు శివభద్రుఁ- గవితారసోల్లాసుఁ గాళిదాసు,
స్తుతగుణోద్దాము నాచన సోము, భీము
నవ్యమంజులవాగ్ధుర్యు నన్ననార్యు,
రసికుఁడైనట్టి శ్రీనాథు, రంగనాథుఁ
దిక్కకవిరాజు, భోజు నుతించి మించి,
10-క.
తొల్లిటి యిప్పటి సత్కవి
వల్లభులను రసిక వినుత వాగ్విభవ కళా
మల్లులఁ గవితా రచనల
బల్లిదు లైనట్టి ఘనుల భక్తిగఁ దలతున్.
మొల్ల కవితా విలసనము
11-క.
గురు లింగ జంగమార్చన
పరుఁడును, శివభక్తిరతుఁడు, బాంధవహితుఁడున్
గురుఁ, డాతుకూరి కేసయ
వరపుత్రిని మొల్ల యనఁగ వఱలినదానన్.
12-సీ.
దేశీయపదములు దెనుఁగులు సాంస్కృతుల్- సంధులు ప్రాజ్ఞుల శబ్దవితతి
శయ్యలు రీతులుఁ జాటు ప్రబంధంబు- లాయా సమాసంబు లర్థదృష్టి
భావార్థములుఁ గావ్యపరిపాకములు రస-భావచమత్కృతుల్ పలుకుసరవి
బహువర్ణములును విభక్తులు ధాతుల-లంకృతి చ్ఛందో విలక్షణములుఁ
గావ్య సంపద క్రియలు నిఘంటువులును
గ్రమములేవియు నెఱుఁగ, విఖ్యాత గోప
వరపు శ్రీకంఠమల్లేశు వరముచేత
నెఱిఁ గవిత్వంబుఁ
జెప్పఁగా నేర్చుకొంటి.
టీక : దేశీయ - ప్రాంతీయ యాస;శయ్య - పదగుంఫనము; పలుకుసరవి - పలికెడి
విధానము, క్రమము; క్రమములు - నేర్పులు.
13-క.
చెప్పుమని రామచంద్రుఁడు
సెప్పించిన పలుకుమీదఁ జెప్పెద నే నె
ల్లప్పుడు నిహ పర సాధన
మిప్పుణ్య చరిత్ర తప్పు లెంచకుఁడు కవుల్!
14-వ.
అని మఱియును.
15-చ.
వలిపపు సన్న పయ్యెదను వాసిగ గందపుఁ
బూఁతతోడుతన్
గొలదిగఁ గానవచ్చు వలి గుబ్బ చనుంగవ ఠీవి
నొప్పఁగాఁ
దెలుఁ గని చెప్పుచోటఁ గడుఁ దేటలఁ మాటలఁ గ్రొత్త
రీతులం
బొలుపు వహింపకున్న, మఱి పొందగునే పటహాదిశబ్దముల్?
టీక : వలిపపు - పరిశుద్ధమైన, తెల్లనైన; వలి - కడుపుమీఁది
ముడుత; పొలుపు - చక్కదనము.
16-క.
మును సంస్కృతములఁ దేటగఁ
దెనిఁగించెడిచోట నేమి దెలియక యుండన్
దన విద్య మెఱయఁ గ్రమ్మఱ
ఘన మగు సంస్కృతముఁ జెప్పఁగా రుచి యగునే?
17-ఆ.
తేనె సోఁక నోరు తీయన యగు రీతిఁ
దోడ నర్థ మెల్లఁ దోఁచకుండ
గూఢ శబ్దములను గూర్చిన కావ్యమ్ము
మూఁగ చెవిటివారి ముచ్చ టగును.
18-క.
కందువ మాటలు, సామెత
లందముగాఁ గూర్చి చెప్ప నది తెనుఁగునకున్
బొందై, రుచియై, వీనుల
విందై, మఱి కానుపించు విబుధుల మదికిన్.
టీక : కందువ - చమత్కారము.
19-వ.
అని మఱియును.
రామ కథా సుధా మాధురి
20-క.
ఆది రఘురాము చరితము
నాదరముగ విన్నఁ గ్రొత్తయై, లక్షణ సం
పాదమ్మై, పుణ్యస్థితి
వేదమ్మై తోఁచకున్న వెఱ్ఱినె చెప్పన్?
21-ఉ.
రాజితకీర్తియైన రఘురాముచరిత్రము మున్
గవీశ్వరుల్
తేజమెలర్పఁ జెప్పిరని తెల్సియుఁ గ్రమ్మఱఁ
జెప్పనేలనన్
భూజన కల్పకంబనుచు, భుక్తికి ముక్తికి
మూలమంచు, నా
రాజును దైవమైన రఘురాము నుతించినఁ
దప్పుగల్గునే?
22-క.
వారాంగన శ్రీరాముని
పేరిడి రాచిలుకఁ బిలిచి పెంపు వహించెన్
నేరుపు గల చందంబున
నా రాముని వినుతి సేయ నర్హము గాదే?
23-క.
నేరిచి పొగడినవారిని,
నేరక కొనియాడువారి నిజ కృప మనుపం
గారణ మగుటకు భక్తియె
గారణ మగుఁ గాని చదువు కారణ మగునే?
24-ఉ.
సల్లలితప్రతాపగుణసాగరుఁడై విలసిల్లి, ధాత్రిపై
బల్లిదుఁడైన రామనరపాలకునిన్ స్తుతిసేయు
జిహ్వకున్
జిల్లరరాజలోకమును జేకొని మెచ్చఁగ నిచ్చపుట్టునే?
యల్లము బెల్లముం దినుచు నప్పటి కప్పటి
కాససేయునే?
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి